P53 คือ อะไร
424
P53 คือ อะไร
P53 : tumor protein 53 หรือชื่อทางการคือ Cellular tumor antigen p53 เป็น transcription factor ที่ควบคุม cell cycle และยังมีหน้าที่เป็น tumor suppressor ด้วย ทำให้ p53 มีความสำคัญในการยับยั้งมะเร็งของสิ่งมีชีวิตหลายเซลล์ จึงมีการกล่าวถึง p53 ว่าเป็น "the guardian of the genome", "the guardian angel gene", หรือ "master watchman" เนื่องด้วยบทบาทในการป้องกันการผ่าเหล่าของสารพันธุกรรม P53 มีมวลโมเลกุล 53 kilodalton (kDa) เมื่อวิเคราะห์ด้วยวิธี SDS-PAGE แต่ในทางมวลโมเลกุลทฤษฏีนั้นจะเป็น 43.7 kilodalton ความแตกต่างที่เกิดขึ้นในทางทฤษฏี กับการวิเคราะห์ด้วย SDS-PAGE เกิดจาก p53 มี กรดอะมิโน Proline ในบริมาณสูงทำให้การ migration บน SDS-PAGE เปลี่ยนไป ยีนของมนุษย์ที่เป็นรหัสของโปรตีน p53 คือ TP53 โดยยีนนี้อยู่บนโครโมโซมที่ 17 (17p13.1) p53 อยู่ในระห่างเส้นทางการส่งสัญญาณที่จำเป็นต่อการควบคุมการเจริญเติบโตของเซลล์และ เกิดการเสื่อมสลายของเซลล์ ซึ่งถูกเหนี่ยวนำโดย genotoxic และ non-genotoxic stress (Melino et al., 2002; Vogelstein et al., 2000; Vousden & Lu, 2002) ในภาวะปกติ ระดับของโปรตีน p53 อยู่ในระดับต่ำ โดยจะจับอยู่กับ binding protein เช่น MDM2, COP1, PIRH2 หรือ JNK ซึ่งจะส่งเสริมการทำลาย p53 ผ่านกระบานการ ubiquitin/proteasome และ p53 จะเพิ่มระดับยีนที่ควบคุมกระบวนนี้ ทำให้ระดับของ p53 ในเซลล์ปกติอยู่ในระดับต่ำ หลังจากเซลล์ได้รับ genotoxic และ non-genotoxic stress โปรตีน p53 จะถูกกระตุ้น กระบวนการนี้มี 2 ขั้นตอน ขั้นแรกเกิดการยับยั้งการจับกันของ p53 กับ mdm2 ทำให้ระดับของ p53 เพิ่มขึ้น และจะเกิดการ overtranslation ของ p53 RNA ด้วย ขั้นที่สอง อนุกรมของตัวควบคุม (kinase, acetylase) จะเพิ่มระดับการ transcription ของ p53 ไม่ว่า cell จะได้รับ stress แบบใด p53 ก็จะถูกกระตุ้น ส่งผลให้เกิดการยับยั้ง cell cycle และการซ่อมแซม DNA หรือ เกิดการเสื่อมสลายของเซลล์ แต่การบวนการเลือกว่าจะเกิดผลอะไรนั้นยังไม่ทราบแน่ชัด กระบวนการทำงานของ p53 แบ่งเป็น 5 ขั้นตอน (Levine et al., Cell Death and Diffrentiation (2006) , 1-10). stress signals จะกระตุ้นการทำงานของกระบวนการ ตัวกลางกระตุ้น ตรวจจับและแปลผล upstream signals การควบคุมส่วนกลางของ p53 จะปฏิกิริยาต่อโปรตีนหลายชนิดเพื่อเพิ่มความเสรียรภาพ การเกิด downstream หลักๆ แล้วเป็นการกระตุ้น transcription และการปฏิกิริยาระหว่างโปรตีนกับโปรตีน ผลลัพธ์คือการหยุดการเจริญเติบโตของเซลล์ การเสื่อมสลายของเซลล์ หรือการซ่อมแซม DNA p53 pathway: Upstream pathway (step 1-3) p53 pathways: downstream pathway (step 4-5) p53 pathways: The core control of p53 http://th.wikipedia.org/wiki/P53
Re: P53 คือ อะไร
424
Re: P53 คือ อะไร
เรื่องราวของ p53 ได้รับความสนใจศึกษามานานมากกว่าสิบปีแล้ว และในระยะเร็ว ๆ นี้ยีนตัวนี้กลับมาได้รับความสนใจอีกครั้งในฐานะของ ยีนรักษา ในวิชาพันธุกรรมบำบัด (therapeutic gene) http://www3.ncbi.nlm.nih.gov/Entrez/ พิมพ์คำว่า p53 erythroleukemia ลงไปในช่อง แล้วกด go เราจะได้งานที่เกี่ยวข้องกับคำสำคัญที่เราต้องการหาออกมามากมาย เหรือหากสนใจความสัมพันธ์ระหว่าง Friend virus กับ erythroleukemia ลองพิมพ์สองคำนี้ลงไป p53 มิได้เป็น oncogene ในความหมายของ oncogenic gene หรือยีนซึ่งสนับสนุนให้เกิดมะเร็งครับ ตรงกันข้ามตัวมันเป็นยีนที่กดหรือต้านมิให้เกิดมะเร็ง (tumor suppressor gene) โดยกลไกที่ทราบคือกระตุ้นให้เซลล์เข้าสู่ภาวะ apoptosis การกลายพันธุ๋ของยีนตัวนี้เกิดได้ง่ายจากการกระตุ้นจากสิ่งแวดล้อมเช่นรังสี ultraviolet ยาเคมีบำบัด ฯลฯ จนเราเจอการกลายพันธุ์ของมันในหลายมะเร็งตั้งแต่มะเร็งลำไส้ ปากมดลูก นม ฯลฯ เนื่องด้วยความไม่จำเพาะ มันจึงไม่ค่อยได้รับความสนใจไปพักหนึ่ง จนกระทั่งการทำพันธุกรรมบำบัดเริ่ม จึงมีคนขุดเอามาสนใจกันอีกที ทีนี้มาถึงการเกิด erythroleukemia ในหนูสามารถถูกกระตุ้นได้โดยไวรัสที่ว่าชื่อ Friend virus นั่นแหละครับ สามารถเกิดได้มากขึ้นหากเราน็อคยีนต้านมะเร็งหรือน้องพีของเราออกไป ลองอ่านงานนี้ Anticancer Res. 2003 May-Jun;23(3A):2159-66. Related Articles, Links Friend virus-induced erythroleukemias: a unique and well-defined mouse model for the development of leukemia. Lee CR, Cervi D, Truong AH, Li YJ, Sarkar A, Ben-David Y. จากนั้นลองมาอ่านงานนี้สิ เขาเอาเซลล์มะเร็งฉีดเข้าท้องหนู ทำให้หนูเป็นมะเร็งเม็ดเลือดขาว แต่เซลล์มะเร็งชนิดเดียวกันนี้ ได้รับการใส่ p53 ซึ่งมีสถานะต่างกัน ตัวหนึ่งปกติ ตัวหนึ่งถูกทำให้กลายพันธุ์ จากนั้นเกิดอะไรขึ้น ลองอ่านดู Clin Hemorheol Microcirc. 2004;30(2):117-26. Tumorigenesis of murine erythroleukemia cell line transfected with exogenous p53 gene. Sun D, Wang J, Yao W, Gu L, Wen Z, Shu C.
Re: P53 คือ อะไร
424
Re: P53 คือ อะไร
P53 : tumor protein 53 หรือชื่อทางการคือ Cellular tumor antigen p53 เป็น transcription factor ที่ควบคุม cell cycle และยังมีหน้าที่เป็น tumor suppressor ด้วย ทำให้ p53 มีความสำคัญในการยับยั้งมะเร็งของสิ่งมีชีวิตหลายเซลล์ จึงมีการกล่าวถึง p53 ว่าเป็น "the guardian of the genome", "the guardian angel gene", หรือ "master watchman" เนื่องด้วยบทบาทในการป้องกันการผ่าเหล่าของสารพันธุกรรม สามารถตรวจได้โดยใช้การย้อมชิ้นเนื้อด้วยวิธี immunohistochemistry เพื่อใช้ในการบอกพยากรณ์โรคและทำนายผลการรักษา ในปัจจุบันยังไม่ได้ใช้กันอย่างแพร่หลายเหมือนการย้อม ER, PR, HER2/Neu และ Ki-67
Re: P53 คือ อะไร
424
Re: P53 คือ อะไร
P53 คือ โปรตีนที่ผลิตจากยีนต้านมะเร็ง ที่อยู่บนโครโมโซมคู่ที่17 ในสภาวะปกติโปรตีนนี้จะอยู่ในระดับต่าเนื่องจากไม่เสถียรและถูกทำลายเร็ว แต่จะมีการสร้างในกรณีที่ DNA เกิดการเสียหาย
INSURANCETHAI.NET