Re: สารต้านอนุมูลอิสระ คือ อะไร ?

สารต้านอนุมูลอิสระ
กลไกการใช้ออกซิเจนในกลไกปกติของร่างกายจะมีการสร้างสารเคมีขึ้นมาเรียกว่า อนุมูลอิสระ ซึ่งอนุมูลอิสระเหล่านี้จะมีอิเลคตรอนที่ไม่มีคู่ (unpaired electrons) ทำให้อนุมูลอิสระเหล่านี้ไม่สมบูรณ์เพราะขาดอิเลคตรอนบางส่วน ทำให้ต้องไปขโมยอิเลคตรอนจากโมเลกุลอื่นในเซลล์ของร่างกาย ทำให้เซลล์ร่างกายได้รับบาดเจ็บ หรือถูกทำลายอยู่ตลอดเวลา หรือเรียกกลไกนี้ว่า oxidation ซึ่งมีผลทำให้ผนังเซลล์, ดี เอ็น เอ (DNA) ซึ่งเป็นตัวกำหนดพันธุกรรม, กรดอะมิโน และโครงสร้างบางส่วนที่สำคัญของร่างกายเสียหาย

สารอนุมูลอิสระ
1. มีผลต่อความเยาว์วัย
2. สามารถเป็นจุดเริ่มต้นทำให้เกิดมะเร็งต่าง ๆ เนื่องจากกลไกการทำลาย DNA ในเซลล์
3. เพิ่มอัตราการเป็นโรคหัวใจจากการทำให้ LDL cholesterol ไปเกาะที่ผนังหลอดเลือดเพิ่มมากขึ้น
4. สร้าง cataracts และส่งเสริมให้เลนซ์ตาเสือม สุดท้ายอาจตาบอดได้
5. ทำให้ข้ออักเสบเช่น arthritis
6. ทำลายเซลล์สมอง ทำให้เกิดสภาวะผิดปรกติของระบบประสาท เช่น Parkinson’s or Alzheimer’s disease
สาร ต้านอนุมูลอิสระ มีผลทางด้านป้องกันการเกิดโรคทางหลอดเลือด เช่น atherosclerosis ในการศึกษาถึงการดูแลผู้ป่วยอย่างใกล้ชิด พบว่า ผู่ป่วยหญิงที่เป็นโรคหัวใจ (Coronary Heart Disease (CHD)) มีอัตราการหายเป็น 34% reduction หลังจากให้รับประทานวิตามิน E เข้าไป กลไกสำคัญก็คือ:
1. ป้องกันการเกิดออกซิเดชันของลิโพโปรตีน
2. เป็นไปได้ที่เกิดจาก การทำให้เซลล์เอนโดทีเรียลในร่างกายกลับมาทำงานอย่างปกติใหม่ โดยเฉพาะผู้ที่เป็นโรคหัวใจในระยะเริ่มแรก
3. เป็นไปได้จากกลไกการป้องกันกล้ามเนื้อหัวใจจากการทำลายจากสารอนุมูลอิสระ
สาร ต้านอนุมูลอิสระ สามารถช่วยให้เซลล์กลับมาดีดังเดิม และช่วยให้สารอนุมูลอิสระถูกเติมเต็มด้วยอิเลคตรอนที่ขาดไป ทำให้เกิดสมดุลขึ้นหรือถูกปรับสภาพทำให้เป็นกลาง ถึงแม้ว่า ร่างกายจะสามารถสร้างสารต้านอนุมูลอิสระได้เอง เพื่อกำจัดสารอนุมูลอิสระที่เกิดขึ้นในร่างกายในแต่ละวัน แต่ภาวะต่าง ๆ เช่น การสูบบุหรี่ การดื่มแอลกอฮอล์ หรือการขาดการออกกำลังกาย การได้รับสารมลพิษต่าง ๆ ประจำวัน การได้รับรังสีจากแสงแดด หรือรังสีเอกซเรย์ ทำให้ร่างกายไม่สามารถที่จะต้านสารอนุมูลอิสระที่เกิดขึ้นนี้ได้อย่างครอบ คลุม จึงทำให้เราต้องเสริมเข้าไปโดยการรับประทานเสริม
การ วิจัยในระยะแรกจะมุ่งเป้าไปที่ วิตามิน A, C และ E ที่เรียกรวมว่า ‘ACE’ vitamins และเกลือแร่ เช่น ซีเลเนียม ทองแดง และสังกะสี แต่ในระยะช่วง 2-3 ปี นี้ นักวิจัยพบว่า สารต้านอนุมูลอิสระมีประสิทธิภาพที่ดีกว่ามากและมีประมาณมากกว่า ก็คือ สารต้านอนุมูลอิสระที่ได้จากพืช และสัตว์

559

Re: สารต้านอนุมูลอิสระ คือ อะไร ?

อนุมูลอิสระคืออะไร (Free - ridical or Oxidant)
สารอนุมูลอิสระเป็นสารที่เกิดขึ้นจากปฏิกริยาออกซิเดชั่นในร่างกาย ซึ่งปฏิกริยาที่สร้างอนุมูลอิสระนี้ เป็นปฏิกริยาที่สร้างประโยชน์ในบางกลไกของร้างกาย เช่น กลไกการขจัดสิ่งแปลกปลอม กลไกที่ใช้เผาผลาญพลังงานของร้างกายหลังจากการรับประทานอาหาร เป็นต้น แต่หากอนุมูลอิสระที่เกิดขึ้นในร่างกาย สร้างปัญหามากกว่าก่อประโยชน์ ดั้งนั้น เมื่ออนุมูลอิสระเป็นสาเหตุของปัญหา การจัดการกับอนุมูลอิสระเป็นประเด็นของการสร้างสุขภาพ และป้องกันไปด้วยในตัว
นอกจากนี้ ร่างกายยังรับอนุมูลอิสระได้จากภายนอกร่างกาย เช่น อาหาร โดยเฉพาะอย่างยิ่งอาหารประเภทปิ้ง หรือทอดด้วยน้ำมันที่ใช้มาแล้วหลายครั้ง หรืออาหารที่ทอดโดยใช้น้ำมันในอุณหภูมิสูง มลพิษในอากาศ แสงแดด หรือคลื่นรังสีความร้อน หรือคลื่นรังสี X-ray การดื่มเหล้า การสูบบุหรี่ หรือยาบางชนิดเป็นต้น

ผลของสารอนุมูลอิสระต่อร่างกาย
อนุมูลอิสระทั้งจากอาหาร และสิ่งแวดล้อมมีโอกาสเข้าสู่ร่างกายของเราได้ตลอดเวลา ขณะเดียวกัน การเกิดปฏิกริยาออกซิเดชั่นในร่างกายก็มีผลทำให้เกิดการทำลายเซลล์จากอนุมูล อิสระได้เช่นกัน ยิ่งอายุมากขึ้นประสิทธิภาพในการกำจัดอนุมูลอิสระยิ่งน้อยลง หากปริมาณของอนุมูลอิสระมีมากเกินกว่าที่ร้างกายจะขจัดได้ทัน หรือระบบคุ้มกันร่างกายเกิดปัญหา อนุมูลอิสระจะสร้างปัญหาให้สุขภาพได้ โดยอาจทำให้เกิดโรคต่างๆ ตามมาได้ เช่น โรคมะเร็ง โรคหัวใจและหลอดเลือด โรคเบาหวาน รวมถึงโรคที่เกิดจากการเสื่อมของสังขาร เช่น การชราภาพ ต้อกระจกเป็นต้น

การป้องกันอนุมูลอิสระ
การป้องกันร่างกายจากการทำลายของอนุมูลอิสระ หรือระบบต้านอนุมูลอิสระจะมีอยู่ 2 ระบบ คือ
1. ระบบการต้านอนุมูลอิสระโดยให้เอ็นไซมม์
เป็นเอ็มไซม์ที่มีในการทำลายอนุมูลอิสระในร่างกาย ได้แก่
- เอ็นไซม์ Superoxide dismustase (SOD)
- เอ็นไซม์แคททะเลส (Catalase)
- เอ็นไซม์กลูทาโธโอน เพอร์ออกไซด์ (Glutathione peroxide or GSH.Px)
2. ระบบการต้านอนุมูลอิสระโดยไม่ใช้เอ็นไซม์ ได้แก่
- วิตามินอี (Tocopherol)
- วิตามินซี (Ascorbic Acid)
- เบต้าแคโรทีน (Beta carotee)
- สารเคมีกันหืนต่างๆ เช่น BHT และ BHA
- ผลิตภัณฑ์ยาบางชนิด
- สารพฤกษเคมี (Phytonutrients) ในอาหาร ในผักผลไม้ที่มีฤทธิ์ต้านออกซิเดชั่น

ปัจจุบันได้มีการคิดค้นถึงค่า ORAC ซึ่งยังไม่ค่อยมีใครรู้
ค่า ORAC (Oxygen Radical Absorbence Capacity) กับสุขภาพ
เป็นค่าที่ใช้วัดความสามารถในการต้านปฏิกริยาออกซิเดชั่นที่เกิดขึ้น จากอนุมูลอิสระในผลไม้แต่ละชนิดเป็นหน่วย ORAC การหาค่า ORAC สามารถหาได้โดยการใช้เครื่องมือทางวิทยาศาสตร์ที่เรียกว่า HPLC (Hight Performance Liquid Chromatography) โดยการวิเคราะห์ที่เรียกว่า "สมรรถภาพการดูดซับอนุมูลอิสระของออกซิเจน (ORAC)" ค่า ORAC ยิ่งสูง แสดงว่าผักและผลไม้ชนิดนี้มีประสิทธิภาพในการยับยั้งสารต้านอนุมูลอิสระได้ สูงตามไปด้วย
แต่จะต้องรับประทานอาหารมากเท่าไรจึงจะได้รับค่า ORAC อย่างเพียงพอ เป็นค่าถามที่ยากจะตอบ ค่าเฉลี่ยของประสิทธิภาพสารต้านอนุมูลอิสระ (ORAC) จากผัก และผลไม้ในการรับประทานอาหาร 1,200 - 1,640 หน่วย ORAC ต่อวัน นักวิจัยแนะนำว่าการรับประทานสารต้านอนุมูลอิสระจากผัก ผลไม้ควรจะเพิ่มขึ้นประมาณ 1,000 - 2,000 หน่วย ORAC ต่อวัน เพื่อช่วยให้สุขภาพดีขึ้น และลดอัตราการเสี่ยงต่อโรคเรื้อรัง
จากเอกสารจำนวนมากการผสมผสานของสารต้านอนุมูลอิสระ ที่พบในผัก และผลไม้ชนิดต่างๆ จะให้คุณภาพในการต้านอนุมูลอิสระที่ดีกว่า เมื่อเปรียบเทียบกับการได้รับสารต้านอนุมูลอิสระเพียงอย่างเดียว

Re: สารต้านอนุมูลอิสระ คือ อะไร ?

559

Re: สารต้านอนุมูลอิสระ คือ อะไร ?

สารต้านอนุมูลอิสระคืออะไร
ในทางเคมี สารต้านอนุมูลอิสระ (antioxidant) คือ สารประกอบที่สามารถป้องกันหรือชะลอกระบวนการเกิดออกซิเดชั่น กระบวน การออกซิเดชั่นมีได้หลายรูปแบบ เช่น กระบวนการออกซิเดชั่นที่ทำให้เหล็กกลายเป็นสนิม ทำให้แอปเปิ้ลเปลี่ยนเป็นสีน้ำตาลหรือทำให้น้ำมันพืชเหม็นหืน หรือกระบวนการออกซิเดชั่นที่เกิดในร่างกาย เช่น การย่อยสลายโปรตีนและไขมันจากอาหารที่กินเข้าไป มลพิษทางอากาศ การหายใจ ควันบุหรี่ รังสียูวี ล้วยทำให้เกิดอนุมูลอิสระขึ้นในร่างกายของเราซึ่งสร้างความเสียหายต่อร่าง กายได้ ในความเป็นจริงไม่มีสารประกอบสารใดสารหนึ่งสามารถป้องกันการเกิดออกซิเดชั่น ได้ทั้งหมด แต่ละกลไกอาจต้องใช้สารต้านอนุมูลอิสระที่แตกต่างกันในการหยุดกระบวนการออก ซิเดชั่น
ในอีกทางหนึ่ง กระบวนการออกซิเดชั่นเป็นกระบวนการที่สำคัญต่อร่างกาย
เช่น เราใช้ออกซิเจนจากอากาศที่หายใจเข้าไปไปเผาผลาญอาหารที่ร่างกายได้รับให้ เป็นพลังงานสำหรับการทำงานของเซลล์ต่างๆ แต่ก็ทำให้เกิดอนุมูลอิสระเป็นผลพลอยได้ อนุมูลอิสระต่างๆ ที่เกิดขึ้นจะทำปฏิกิริยากับโมเลกุลที่สำคัญในร่างกาย เช่น ไขมัน โปรตีน ดีเอ็นเอ ทำให้เกิดความเสียหายต่อโมเลกุลดังกล่าว
เช่น เมื่ออนุมูลอิสระทำปฏิกิริยากับแอลดีแอล (LDL : low - density lipoprotein) ซึ่งเป็นโคเลสเตอรอลตัวเลว ทำให้เกิดออกซิไดซ์แอลดีแอล (oxidized LDL) ซึ่งมีหลักฐานยืนยันว่า ออกซิไดซ์แอลดีแอล เป็นสาเหตุของการเกิดภาวะหลอดเลือดแดงแข็ง ทำให้เกิดการอุดตันของหลอดเลือดและเป็นสาเหตุทำให้เกิดโรคหัวใจ

อนุมูลอิสระที่เกิดขึ้นในร่างกายเนื่องจากมีมูลเหตุจากออกซิเจน จึงมีชื่อเรียกเป็นภาษาอังกฤษว่า reactive oxygen species (ROS) อนุมูลอิสระที่สำคัญ ได้แก่
- ซูเปอร์ออกไซด์ แอนไอออน (superoxide anion) O2-๐
- ไฮโดรเจนเพอร์ออกไซด์ (hydrogen peroxide); H2 O2
- ไฮดรอกซิลแรดดิเคิล (hydroxyl radical); ๐OH

insurancethai.net

INSURANCETHAI.NET